burt – Søkjesida til Grunnmanuskriptet og Aasen-ordboki

GM	Aasen
burt adv. 1. frå den staden der ein er, avstad, avgarde, av, EN I, J, L; fara ~, S. 2. (vanl.) til ein stad (som ikkje er langt undan); (serl.) til ein stad på den andre sida av eitkvart og ein stad som ligg like høgt, so ein ikkje segjer upp el. ned; òg : burte i sume samband (serleg med i og på); ~ i vegen, ~ på brui; ~ um elvi, ~ i veggen, mot veggen på den andre sida (Shl); ~ i dalen, um ein dal på den andre sida av eit fjell el. vatn; ~ på fjellet, i umlag vassrett leid, A, Å; ~ um el. yver fjorden, burt på den andre sida av fjorden, V, Sn; ~ i stova, der burte i stova; ~ på haugane, der burte på haugane, A, Å. 3. saman med verb (og i sms. med fp.), ofte um ei misleg stode el. det at eitkvart er øydelagt av den gjerningi el. hendingi som gjerningsordet næmner. Jfr. t.d. banna ~, forbanna (Set), GoS. IV. 89; burtbokla, burtfaren, burtlydd, burtmigra, burtskripa, R. Òg i formi "bort" sumst., A, Å; skrive "borte", "bortu" (Sfj), J, og dsk. bort. Gn. burt(y), brott(u) og brautu av eldre í braut (og i brott), (eig.) i veg, T. Jfr. burtare og burtast. Um tilfanget: Tilfanget kjem frå Grunnmanuskriptet hjå Universitetet i Oslo, den gongen Universitetet i Oslo dreiv Språksamlingane og åtte Grunnmanuskriptet. Søkjesida deira låg ei stund nede både tidt og ofte, og slik vart fyrsteutgåva av denne søkjesida til og lagt ein løynd stad på folk.uio.no (som var langt stødugare en edd.uio.no) til eige bruk. Sidan tok Universitetet i Bergen yver Språksamlingane – og rettane til tilfanget, medan denne søkjesida flutte til ordboki.no då folk.uio.no-tenesta vart lagd ned. Tilfanget skal vera likt, men framsyningi skil seg noko.	burt (u’), adv. 1) bort, hen, afsted. Nogle St. bort. (Sv. bort). Nyere Ord efter G.N. á braut (ↄ: paa Veien) som senere gik over til: braut, brott, í brott, í burt. Altsaa ligt med “veg” (vekk), som i nogle Egne bruges oftere end “burt”, i Betydning af Bortgang eller Forsvinden. Jf. av. 2) hen, over, hen til et Sted (som ikke er langt borte), f. Ex. burt i Veggen; burt paa Brui; burt um Elvi. Mere almindeligt. Især med Begrebet: til en anden Side, og til et Sted som ligger lige høit, saa at man ikke kommer til at sige “upp” eller “ned”. F. Ex. Burt um Fjorden, ↄ: til den anden Side af Fjorden. Burt i Dalen: til Dalen paa den anden Side (af Fjeld eller Vand). Burt paa Fjellet: hen paa Fjeldet (i en nogenlunde horizontal Linie). – I nogle Forbindelser (især med “i” og “paa”) bruges ogsaa burt i Stedet for burte (ↄ: henne, ovre), f. Ex. burt i Stova (Stovunne): der henne i Stuen; burt paa Haugom: der ude paa Høiene. – Ordet træder i Forbindelse med mangfoldige Participier, f. Ex. burtblaasen (bortblæst); saaledes med: boren, dregen, fallen, faren, flutt, gjeven, havd (ↄ: bragt), kallad, kastad, komen, lagd, laten, leigd, lovad, maadd, reken, rømd, seld, sett, slegen, stolen, teken, vend, vikt, og lignende. Um tilfanget: Tilfanget kjem frå Norsk Ordbog av Ivar Aasen (gjevi ut i 1873). Fyrr hadde Universitetet i Oslo ei netutgåva liggjande ute, men søkjesida gjekk på ryggen ei stund etter at Språksamlingane vart førde yver til Universitetet i Bergen, og ingi ny sida er komi upp der. Difor vart denne søkjesida til, bygd upp av nyo med di søkjesida til UiO alt var daud. Tilfanget er bygt på ei digital utgåva av Norsk Ordbog som flaut umkring på netet i litt ulike utgåvor. Me hev gjort sume rettingar i samsvar med papirutgåva frå 1873 og lagt på merknader i uppslag som peikar til fyrre eller næste uppslaget.

burt (u’), adv.
1) bort, hen, afsted. Nogle St. bort. (Sv. bort). Nyere Ord efter G.N. á braut (ↄ: paa Veien) som senere gik over til: braut, brott, í brott, í burt. Altsaa ligt med “veg” (vekk), som i nogle Egne bruges oftere end “burt”, i Betydning af Bortgang eller Forsvinden. Jf. av.
2) hen, over, hen til et Sted (som ikke er langt borte), f. Ex. burt i Veggen; burt paa Brui; burt um Elvi. Mere almindeligt. Især med Begrebet: til en anden Side, og til et Sted som ligger lige høit, saa at man ikke kommer til at sige “upp” eller “ned”. F. Ex. Burt um Fjorden, ↄ: til den anden Side af Fjorden. Burt i Dalen: til Dalen paa den anden Side (af Fjeld eller Vand). Burt paa Fjellet: hen paa Fjeldet (i en nogenlunde horizontal Linie). – I nogle Forbindelser (især med “i” og “paa”) bruges ogsaa burt i Stedet for burte (ↄ: henne, ovre), f. Ex. burt i Stova (Stovunne): der henne i Stuen; burt paa Haugom: der ude paa Høiene. – Ordet træder i Forbindelse med mangfoldige Participier, f. Ex. burtblaasen (bortblæst); saaledes med: boren, dregen, fallen, faren, flutt, gjeven, havd (ↄ: bragt), kallad, kastad, komen, lagd, laten, leigd, lovad, maadd, reken, rømd, seld, sett, slegen, stolen, teken, vend, vikt, og lignende.

Um tilfanget:
Tilfanget kjem frå Norsk Ordbog av Ivar Aasen (gjevi ut i 1873). Fyrr hadde Universitetet i Oslo ei netutgåva liggjande ute, men søkjesida gjekk på ryggen ei stund etter at Språksamlingane vart førde yver til Universitetet i Bergen, og ingi ny sida er komi upp der. Difor vart denne søkjesida til, bygd upp av nyo med di søkjesida til UiO alt var daud. Tilfanget er bygt på ei digital utgåva av Norsk Ordbog som flaut umkring på netet i litt ulike utgåvor. Me hev gjort sume rettingar i samsvar med papirutgåva frå 1873 og lagt på merknader i uppslag som peikar til fyrre eller næste uppslaget.